Gebe kalmayı planladığınız andan itibaren doktor muayenesini gündeminize almalısınız. Hiçbir şikayetiniz olmasa da gebelik öncesinde yapılacak bir muayene ve tetkikler ile gebelik sırasında size önemli sorunlar yaratabilecek bazı durumlar hakkında bilgi edinebilir ve önlem alabilirsiniz. Bu durumların gebelik öncesinde bilinmesi ve gerekli önlemlerin alınması sizin ve bebeğiniz için hayati bir önem arzetmektedir (örneğin tiroid veya şeker metabolizması ile ilgili bozukluklar gebelik öncesinde tanınır ve önlem alınırsa bebekte oluşabilecek bazı önemli sorunlar önlenebilir.
Bu nedenle gebelik önesinde doktor muayeneleri çok önemlidir ve ihmal edilmemelidir.
Gebelik tanı ve tetkikleri
Gebelik takibi
İkili test
Üçlü test
4’lü test
Koryon villus biyopsisi (CVS)
Ultrasonografi eşliğinde koryon villuslarından (Plasenta adı verilen bebek ile anne arasındaki alışverişi sağlayan yapıda bulunurlar) biyopsi alınması işlemidir. En uygun uygulama zamanı genellikle gebeliğin 11 ile 12. haftalarıdır. Amniyosentez işlemi ile karşılaştırıldığı zaman bu işlemin en önemli avantajı; sonuçların gebeliğin daha erken döneminde elde edilmesi ve böylece (eğer tercih edilirse) gebeliğin sonlandırılması işleminin daha erken bir zamanda yapılabilmesinin sağlanmasıdır.
Koryon Villus örneklemesinden direkt ve uzun süreli kültür çalışması olmak üzere iki tip çalışma gerçekleştirilmektedir. Direkt çalışmada sonuç süresi 3-4 gün, uzun süreli kültür çalışmasında ise yaklaşık 21 gündür. Uzun süreli kültür çalışması ile direkt çalışmanın sonucu doğrulanmalıdır.
Amniyon Sıvısı bebeğin içinde bulunduğu, dolayısıyla bebeğin vücudundan dökülen hücreleri içerisinde bulunduran bir sıvıdır. Amniyosentez işlemi amniyotik sıvı örneğinin ultrasonografi eşliğinde, bir enjektörle 15-20 cc kadar alınması işlemidir. Amniyosentez genellikle gebeliğin 15 ile 21. haftalarında yapılır.
Kordosentez; bebeğe ait kan örneğinin ultrasonografi rehberliğinde doğrudan bebeğin göbek kordonundaki damarlardan alınması işlemidir. Kordosentez genellikle gebeliğin 20 ile 23. haftalarında yapılır.
Bu ultrasonoghrafi muayenesi bebekte en sık görülen genetik hastalıklara yönelik (Trizomi 21 (Down Sendromu), Trizomi 18, Trizomi 13 gibi) herhangi bir bulgu olup olmadığını incelemeye yöneliktir.
Genetik sonogram 15-20. gebelik haftası arasında yapılmalıdır (ideal dönem 18-19. Gebelik haftalarıdır).
Sadece ultrason ile bebekteki genetik anomalilerin ancak %60-70’i yakalanabilmektedir. Bu muayene tarama testlerine (ikili, üçlü dörtlü tarama testleri) ilave olarak yapıldığında ek fayda sağlar.
Ancak unutulmamalıdır ki bebekte ultrasonografide genetik anomalilere yönelik hiçbir bulgu olmaması genetik anomali olasılığını tamamen dışlayamaz. Genetik anomalilere yönelik kesin sonuç ancak amniosentez gibi girişimsel yöntemlerle elde edilebilir.
İleri düzey, 2. Düzey, Doppler veya 3 boyutlu ultrasonografi incelemesi olarak adlandırılan bu ultrasonografi muayenesinde bebeğin organ ve dokularında gelişimsel anormalliklerin var olup olmadığı değerlendirilmektir.
Sistematik olarak yapılan bir inceleme ile bebekteki anormalliklerin en üst seviyede tespiti hedeflenir. Ancak bu muayene hiçbir zaman bebekteki tüm anormalliklerin görülebileceği beklentisi yaratmamalıdır.
Rutin gebelik muayenelerine kıyasla bu şekildeki sistemli ve doğru zamanda (bebekteki anomalilere yönelik değerlendirme için ideal gebelik aralığı 20-23. gebelik haftaları arasıdır) ve bu konuda uzman bir kişi tarafından yapılmış bir muayene ile pek çok anomali için çok daha yüksek oranda tespit oranına ulaşılabilmektedir. (Örneğin normal gebelik kontrolleri ile kalp anomalilerinin %35’i yakalanabilirken bu muayene ile bu oran %90’a çıkmaktadır)
Muayene sırasında çeşitli nedenlerle (Gebenin karın yağ dokusunun kalın olması, bebeğin pozisyonunun uygun olmaması, gebelik haftasının uygun olmaması vs) muayenenin verimi daha düşük olmaktadır. Yine de her bir gebe için ulaşılabilecek en üst seviyede bir değerlendirme hedeflenmektedir.
Bebekteki bazı yapısal bozuklukların özellikleri gereği ultrasonografi ile tanıları zordur (yemek borusu bozuklukları, spina bifida occulta, izole posterior damak yarığı gibi) bazı bozukluklar ise incelenen dönemde değil daha çok gebeliğin ileri dönemlerinde belirginleşirler (hidrosefali, iskelet displazileri gibi). Bu nedenle muayene bulgularınızın normal olması durumunda da doktor kontrollerinizi ihmal etmeyiniz.
Fetal kalp değerlendirmesi
4 boyutlu ultrason muayenesi
Normal ve sezaryen doğumlar
Servikal smear alınması
Servikal erozyon tedavisi (Koterizasyon, Krioterapi)
Rahim içi araç takılması ve çıkarılması
Vaginoplasti
Küretaj
Myomektomi
Histerektomi
Kistektomi